Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması Kararı Nedir?
Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 231. Maddesinde düzenlenen hükmün açıklanmasının geri bırakılması ya da diğer adıyla HAGB kararı; suça ilişkin verilen cezanın 5 yıllık süre ile açıklanmasının ertelenmesi anlamına gelir. Denetim süresi içerisinde sanığın kasıtlı bir suç işlemesi ve bu suçtan dolayı mahkumiyet kararı alması halinde, hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı kaldırılarak sanığa verilen önceki hüküm açıklanır. Ancak sanık 5 yıllık denetim süresi içerisinde yeni bir suç işlemez ise, kamu davası açılmamış sayılır; dava hiç açılmamış gibi kabul edilir.
Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması Kararı Sanığın Lehine Midir?
Hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararının sanığın lehine ya da aleyhine olduğunu söyleyebilmek için, her durum ayrı ayrı değerlendirilmelidir. Ceza mahkemeleri karar verirken sanığa; hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararını kabul edip etmediğini sormakta ve kişi bu soruya nasıl cevap vermesi gerektiğini bilememektedir. Bu sebeple mağduriyet yaşamamak adına mutlaka bir avukat ile ceza davası takip edilmelidir.
Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması Şartları Nelerdir?
- Yargılama sonunda sanığa verilen ceza 2 yıl veya daha kısa süreli hapis cezası ya da adli para cezası olmalıdır.
- Suç nedeniyle mağdurun ya da kamunun bir zararı ortaya çıkmışsa, bu zarar tarafından giderilmelidir.
- Sanık hakkında daha önceden kasıtlı bir suçtan dolayı mahkumiyet kararı verilmemiş olmalıdır. Taksirle yaralama, trafik kazası gibi taksirli suçlar engel değildir.
- Hakim nezdinde sanığın tekrar suç işlemeyeceğine yönelik kanaat uyanmalıdır.
- Sanığın hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararına rıza göstermesi gerekir.
Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması Verilemeyecek Suçlar
- Disiplin Mahkemeleri Kanunu uyarınca verilen disiplin cezaları(Ancak, disiplin suçu 26.02.2008 tarihinden önce işlenmişse hükmün açıklanmasının geri bırakılması hükümleri uygulanabilir.)
- Karşılıksız çek keşide etme suçu,
- İmar kirliliğine neden olma,
- Disiplin veya tazyik hapsi gerektiren fiiller(Taahhüdü ihlal, nafaka ödememe gibi)
- Anayasanın 174 üncü maddesinde koruma altına alınan inkılâp kanunlarında yer alan suçlar için HAGB şartları oluşsa dahi, hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilemez.
Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması Denetim Süresi
Hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı için denetim süresi 5 yıldır. 5 yıllık denetim süresi kararın kesinleştiği tarihten itibaren başlar.
Sanık denetim süresi içerisinde herhangi bir suç işlemez ise; HAGB kararı açıklanmayacak ve hakkında hiç dava açılmamış gibi kabul edilecektir.
Sanık 5 yıllık denetim süresi içerisinde kasıtlı bir suç işler ve bu suçtan dolayı mahkumiyet kararı alır ise; açıklanması ertelenen önceki hüküm açıklanır. Yargıtay kararlarına göre; sanığın kasıtlı suç işlemesi hükmün açıklanmasını gerektirmez, ayrıca sonradan işlediği suç dolayısıyla kesinleşmiş ceza alması da gerekir. Dikkat edilirse denetim süresi içerisinde işlenen suçun kasıtlı suç olması gerektiğini belirttik, dolayısıyla taksirli suç işlemesi halinde denetim süresi sona ermiş olmaz. Trafik kazası, mala zarar verme, taksirle yaralama gibi suçlar taksirli suçlardır, kişi kendi isteği bu suçlara karıştığı için HAGB kararına bir etkisi olmayacaktır.
Adli Para Cezaları için HAGB Kararı Verilebilir mi?
Yargılama sonucunda sanık hakkında adli para cezasına hükmedilebileceği gibi hapis cezasına da hükmedilebilir. Sanık hakkında adli para cezası verilmiş ise, diğer şartlar oluştuğu takdirde hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilebilir. Ancak sanık hakkında verilen hapis cezası adli para cezasına çevrilmiş ise, hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilemez.
Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılmasına İtiraz
Hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararına, tefhim veya tebliğden itibaren 7 gün içerisinde kararı veren mahkemeye itiraz edilebilir. Kararı veren mahkeme itiraz yerinde görür ise kararı düzeltir. Ancak mahkeme itiraz yerinde görmez ise, itiraz dilekçesini itirazı incelemeye yetkili mahkemeye gönderir.
Hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararına karşı istinaf veya temyiz başvurusu yapılamaz.
Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması Adli Sicile İşler mi?
Hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı sabıka kaydına işlemez, dolayısıyla adli sicil kaydına da işlemeyecektir. Kişilerin e-devlet veya savcılık kanalıyla aldıkları sabıka kaydında görünmemektedir.
Ancak ayrı bir sistemde kayıt altında tutulur. Bu kayıtlar, ancak bir soruşturma veya kovuşturmayla bağlantılı olarak Cumhuriyet savcısı, hâkim veya mahkeme tarafından görülebilir.
Büromuz Adana ve ilçelerinde avukatlık ve hukuki danışmanlık hizmeti vermektedir. Detaylı bilgi için iletişime geçebilirsiniz.