İhbar Tazminatı Nedir?
Belirsiz süreli iş sözleşmesinin, İş Kanunu’nda yazılı bildirim sürelerine uyulmadan, işçi ya da işveren tarafından feshedilmesi halinde ödenen tazminata ihbar tazminatı denir. İhbar tazminatı, hem işçi hem de işverenin olası mağduriyetini gidermek adına; 4857 Sayılı Kanun’un 17. Maddesinde düzenlenmiştir. İhbar tazminatı tutarı işçinin işyerindeki kıdemine göre belirlenmiştir.
İhbar Tazminatı Hangi Koşullarda Ödenir?
1- İhbar tazminatına hak kazanmak için en önemli koşul bildirim sürelerine uyulmamasıdır. Bu sürelere riayet etmeden iş sözleşmesini fesheden işçi veya işveren karşı tarafa ihbar tazminatı ödemek durumunda kalır. Bildirim süreleri nisbi emredici niteliktedir, dolayısıyla süreler iş sözleşmesi veya toplu iş sözleşmesi ile arttırılabilir ancak kısaltılamaz.
Bildirim süreleri;
*6 aydan az çalışan işçiler için 2 hafta,
*6 ay ile 1,5 yıl arası çalışan işçiler için 4 hafta,
*1,5 yıl ile 3 yıl arası çalışan işçiler için 6 hafta ve
*3 yıldan fazla çalışan işçiler için ise 8 haftadır.
2- İş sözleşmesi belirsiz süreli iş sözleşmesi olmalıdır. Dolayısıyla belirli süreli iş sözleşmeleri için ihbar tazminatı talep edilemez.
3- İş sözleşmesini fesheden taraf için haklı nedenle fesih hali olmamalıdır. Haklı nedenle fesih durumunda ihbar tazminatı talep edilemez.
İhbar Tazminatı ve İş Arama İzni
Eğer iş sözleşmesi işveren tarafından sonlandırılmış ise, işçiye ihbar süresi içerisinde iş arama izni de verilmelidir. İşçi ihbar süresinde çalışmaya devam edecek ancak günde en az 2 saat olmak üzere yeni bir iş arama hakkı da elde edecektir. Günlük iş arama izin süresi asgari süredir, sözleşme ile arttırılabilir. İşveren ihbar süresi içerisinde, işçinin iş arama izni kullanmasına izin vermiyorsa, işçi için haklı sebep oluşturur.
İhbar Tazminatı Nasıl Hesaplanır?
İhbar tazminatı kıdem tazminatı gibi, işçinin fesih anındaki giydirilmiş brüt ücreti üzerinden hesaplanır. Hesaplama yapılırken işçinin işyerindeki sosyal hakları da dahil edilmelidir. Örneğin, yol yardımı, yemek yardımı gibi. İşçi bu yardımları nakit olarak alabileceği gibi doğrudan da alabilir. İhbar tazminatı hesaplanırken belirlenen toplam tazminattan, gelir vergisi ve damga vergisi kesilir.
İhbar Tazminatı Hangi Hallerde Alınamaz?
-İşçinin istifa etmesi halinde işçi ihbar tazminatı talep edemez, ancak işveren talep edebilir.
-Emeklilik, muvazzaf askerlik ve evlilik sebebiyle iş akdinin feshi durumunda ihbar tazminatı talep edilemez.
-Eğer işçi ve işveren deneme süresi öngörmüşler ise, deneme süresi içerisinde ihbar tazminatı talep edilemez, deneme süresi en fazla 2 ay olarak belirlenebilir.
-İşyeri devri durumunda kıdem tazminatı talep edilemeyeceği gibi ihbar tazminatı da talep edilemez.
İhbar Tazminatı Zamanaşımı
Önceki dönemde ihbar tazminatı için zamanaşımı 10 yıl idi. Ancak 7036 Sayılı İş Mahkemeleri Kanunu’da 4857 sayılı İş Kanunu’na eklenen ek madde 3 ile işçinin kıdem, ihbar tazminatı, yıllık izin ücreti, kötü niyet ve ayrımcılık tazminatlarından doğan alacakları için dava süresi 10 yıldan 5 yıla düşürüldü. İhbar tazminatı zamanaşımı süresi de 5 yıl olarak değiştirilmiştir.
Büromuz Adana ve çevre illerde avukatlık ve danışmanlık faaliyeti yürütmektedir. Detaylı bilgi için iletişime geçiniz.
Aşağıdaki yazılarımızı da okuyabilirsiniz:
Son Yazılar