Vakıf Nasıl Kurulur?

Vakıf Nasıl Kurulur?

T.C. Anayasası’nın 33. Maddesine göre; herkes önceden izin almaksızın vakıf kurma hak ve hürriyetine sahiptir. Her ne kadar izin almak zorunluluğu olmasa da vakfın kuruluşu için belirli prosedürlerin yerine getirilmesi gerekmektedir. Bu işlemler Türk Medeni Kanunu’nda belirtilmiştir. Biz de bu yazımızda vakıf kurmak için gerekli prosedüre kısaca değineceğiz.

Vakıf; gerçek veya tüzel kişilerin yeterli mal ve haklarını, belirli ve sürekli bir amaca özgülemeleriyle oluşan mal topluluğudur. Medeni Kanun’da vakıftan bahsedilirken mal topluluğu, derneklerden bahsedilirken ise kişi topluluğu terimi kullanılmıştır. Bu tanımdan yola çıkarsak vakfın kurulması için; belirli ve sürekli bir amacın bulunması gerektiği gibi, bu amaca özgülenen malvarlığının da bulunması gerekir.

Vakıf; noter senedi ile kurulabileceği gibi ölüme bağlı tasarruf yolu ile yani vasiyetname ile de kurulabilir.

Kimler Vakıf Kurabilir? Vakıf Kaç Kişi ile Kurulur?

 

Fiil ehliyetine sahip her kişi vakıf kurabilir. Sınırlı ehliyetsiz (ayırt etme gücüne sahip küçük ve kısıtlılar) kimseler kanuni temsilcisinin rızası ile dahi vakıf kurması mümkün değildir, zira kanunda vakıf kurmak yasak işlemler arasında sayılmıştır. Ancak bu kişiler vasiyetname yolu ile vakıf kurabilirler. Vasiyetname ile vakıf kurabilmek için ise, ayırt etme gücüne sahip olmak ve 15 yaşını doldurmak yeterlidir. Tam ehliyetsiz kişilerin ise vakıf kurması mümkün değildir.

Tüzel kişilerin de vakıf kurabilmesi mümkündür. Ancak tüzel kişinin organlarının bu hususta yetkili olması gerekir. Bu yetki şirket ana statüsünde yer alabileceği gibi genel kurul kararı ile de verilebilir.

Vakıf kurmak için kanun asgari bir kişi sayısı belirtmemiştir. Dolayısıyla 1 kişi ile dahi vakıf kurulabilir. Derneklerden ayıran özelliklerden birisi de budur. Zira dernekler için asgari 7 kişi bulunması gerekir.

  • Vakfın Amacı

Medeni Kanun’a göre vakfın kurulabilmesi için; belirli ve sürekli bir amacın bulunması gerekmektedir. Bu amaç tek bir amaç olabileceği gibi birden fazla da olabilir. Ancak bu noktada önemli olan amacın vakıf senedinden anlaşılabilmesidir. Vakfın amacı vakıf senedinden anlaşılamıyor ise asliye hukuk mahkemesi vakıf kurma talebini reddeder.

Vakfın amacı, Anayasaya, Cumhuriyetin temel ilkelerine, genel ahlaka, milli birlik ve beraberliğe aykırı olamayacağı gibi, belli bir ırk ya da cemaat mensuplarını desteklemek amaçlı da vakıf kurulamaz.

  • Malvarlığı

Vakfın kurulabilmesi için amaca özgülenen malvarlığının da bulunması gerekir. Bu malvarlığı nakit para olabileceği gibi taşınır taşınmaz mal ve senet de olabilir. Özgülenecek malvarlığı vakfın amacını gerçekleştirmesine yetecek miktarda olmalıdır. Aksi takdirde vakıf tüzel kişilik kazanamayacaktır.

Malvarlığı nakit ise, kuruculardan birinin banka hesabına yatırılmalıdır, ardından yatırılan tutara bloke konulacak ve banka buna ilişkin bir evrak verecektir. Bu evrak daha sonra mahkemeye ibraz edilecektir. Eğer para dışında taşınır ya da taşınmaz mal vakfa özgülenecekse mahkeme bu malların değer tespitini yaptıracak ardından malvarlığının niteliğine göre ilgili sicile tescilini sağlayacaktır.

Vakıf Kurmak İçin Ne Yapmak Gerekir?
  • Her şeyden önce vakıf senedi hazırlanmalıdır. Vakıf senedinde; vakfın adının, amacının, bu amaca özgülenen malvarlığının, vakfın örgütlenme ve yönetim şeklinin, organlarının ve yerleşim yerinin bulunması gerekir. Eğer ölüme bağlı tasarruf ile vakıf kurulmak isteniyorsa, vasiyetname ya da miras sözleşmesinde de bu unsurlar bulunmalıdır. Eğer vakıf senedinde yazması gereken hususlar yazılmamış ise vakıf kurma talebi sadece bu gerekçe ile reddedilmez, mahkemece eksikliğin giderilmesi ilgili kişilerden istenir. Vakıf senedi noterde düzenlenmelidir.
  • Daha sonra vakfın merkezinin bulunduğu asliye hukuk mahkemesinde dava açılır. Mahkemeye başvurma, resmi senet ile vakıf kuruluyorsa vakfeden tarafından, vakıf ölüme bağlı tasarruf ile kuruluyorsa ilgililerin veya vasiyetnameyi açan sulh hakiminin bildirimi üzerine ya da Vakıflar Genel Müdürlüğünce resmen yapılır.
  • Asliye hukuk mahkemesi tescil talebini, dosya üzerinden inceleyebileceği gibi gerekirse ilgilileri de dinleyerek; şartların gerçekleşip gerçekleşmediğini, vakıf senedini, malvarlığını, amacın kanuna aykırı olup olmadığını inceler. Bir aykırılık bulunmadığı takdirde vakfın tesciline karar verir. Tesciline karar verilen vakıf, vakfın yerleşim yeri mahkemesi nezdinde tutulan sicile tescil edilir. Vakıf sicile tescil ile tüzel kişilik kazanır.
  • Davanın reddine karar verildiği takdirde başvuran, davanın kabulüne karar verildiği takdirde ise Vakıflar Genel Müdürlüğü, tebliğ tarihinden başlayarak 1 ay içerisinde kararı temyiz edebilir.

Bu konuda detaylı bilgi için iletişime geçebilirsiniz.

Aşağıdaki yazılarımızı da okuyabilirsiniz:

Ticari Davalarda Zorunlu Arabuluculuk

Yorum Yapın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.

AVUKATA SOR

)
    yazıyor...

    Bize soru ve mesaj göndermek için aşağıdaki formu doldurunuz.

    Mesajı Gönder İptal Et